Collecties van privéverzamelaars worden meer en meer in de zichtbaarheid gebracht door uitlenen aan musea of door het oprichten van een stichting die zorgt voor de ontsluiting van de collectie voor het publiek (bijvoorbeeld de onlangs geopende Herbert Foundation in Gent). In het Museum Dr. Guislain in Gent is nu een deel van de collectie van de Fondation Francès te zien. De volledige titel van de expositie luidt: ‘In alle staten, de mens in de hedendaagse kunstcollectie van de Fondation Francès’, wat meteen het ijkpunt van de collectie weergeeft. De collectie van Estelle en Hervé Francès (Senlis, Frankrijk) omvat veel werk van toonaangevende kunstenaars. Ze bezitten onder meer werken van Ronald Ophuis, Tracey Emin, Damien Hirst, Jake & Dinos Chapman, Rinus Van de Velde en Jan Fabre.
De mens is waarschijnlijk het meest voor de hand liggende onderwerp in de kunst; dat op zichzelf maakt de collectie niet zozeer bijzonder. Het verzamelbeleid richt zich echter vooral op de condition humaine, de tragische kant van de mens, het lijden, pijn, liefde en de dood. De werken zijn dientengevolge in meer of mindere mate narratief van aard; wat een duidelijk kader schept in het bekijken van de werken op zijn eigen merites en in vergelijking met elkaar.
In de opstelling zijn de werken aangevuld met de eigen collectie van het museum. Het gaat hierbij niet om beeldende kunst, maar vooral om stukken uit de geschiedenis van de psychiatrie, waar het museum immers ook om bekend is. Dat levert hele fraaie combinaties op, omdat de naslagwerken en voorwerpen van en over de psychiatrie een kader bieden waarin de kunst gelezen kan worden, zonder nadrukkelijk te zijn. Het laat zien hoezeer kunstenaars zich laten inspireren door het lijden van de mens, en hoe sterk dat eigenlijk naar voren komt in voorwerpen die niet als kunst bedoeld zijn. De delen uit de eigen collectie van het museum zijn soms indrukwekkender, omdat ze een puur wetenschappelijk doel dienden, en zodoende wars zijn van effectbejag, wat niet gezegd kan worden van alle kunst. Dat neemt niet weg dat er veel goed werk te zien is. Bijvoorbeeld het monumentale Latrine, Poland 1944 van Ronald Ophuis. Daarnaast ook verrassend werk van mij onbekende kunstenaars als Greg Haberny en Sandy Skoglund.
Een minpunt is er wel in de aanpak van het museum: Ze heeft gemeend de kunst makkelijker te begrijpen te maken door een indeling te maken middels subthema’s als liefde, dood, verval, oorlog en jeugd. Met grote woorden op de muren wordt de bezoeker duidelijk gemaakt hoe te kijken. Naar mijn idee krijgen de werken zo teveel een keurslijf opgedrongen, en wordt het kijken deels onmogelijk gemaakt doordat de betekenis al voor het oprapen ligt op de muren.
Desalniettemin is de tentoonstelling de moeite van het bezoeken zeker waard. ‘In alle staten’ is nog te bezoeken tot en met 6 oktober in het Guislain museum te Gent.
Casper Verborg
Adel Abdessemed – Also sprach Allah – inkt op kraftpapier – 50 x 70 cm – 2007
Andres Serrano – The other Christ – foto – 101 x 70 cm – 2001
Damien Hirst – zonder titel – pen op papier – 26,7 x 36,5 cm – 2004
Diagnostische figuren man en vrouw – ivoor – ongedateerd
Diagnostische figuren man en vrouw – ivoor – ongedateerd – detail
Diane Arbus – Child with a toy hand grenade in Central Park, NYC – zilverdruk foto – 38,4 x 38,1 cm – 1962
Frenologische schedel – eind 19e eeuw
Gaspard Lavater – L’art de connaitre les homems par la physionomie
Greg Haberny – Real autographed portrait of Jesus Christ – gemengde techniek – 46 x 42,5 cm – 2008
Greg Haberny – Actual piece of chewing-gum by Moses at the Red sea; One of the original forks used by Jesus Christ at the Last Supper – gemengde techniek – 2008
Jake en Dinos Chapman – The wheels on the bus go round and round, round and round, round and round, the wheels on the bus go round and round, all day long – glasvezel, plastic en gemengde techniek – 150 x 70 cm – 2012
Jake en Dinos Chapman – The wheels on the bus go round and round, round and round, round and round, the wheels on the bus go round and round, all day long – glasvezel, plastic en gemengde techniek – 150 x 70 cm – 2012 (detail)
Jean Rustin – Encore une salle journèe – acryl op doek – 1986
Jean Rustin – Encore une salle journèe – acryl op doek – 1986 – detail
Jean-Martin Charcot – Nouvelle Iconographie de la Salpêtrière – 1888
Mathieu Mercier – zonder titel – metaal, rubber, leer – 51 x 30 cm – 2003
Micah Lexier – Revelation #25 ‘I can be wrong’ – staal – 5 x 60 cm – 2008
Michael Kvium – A painting a day keeps reality away – olieverf op doek – 175 x 190 cm – 1995
Michael Kvium – A painting a day keeps reality away – olieverf op doek – 175 x 190 cm – 1995 (detail)
Mircea Suciu – Milagro – houtskool op papier – 100 x 72 cm – 2011
Nicola Samori – Apoteosi del vago – olieverf op koper – 100 x 100 cm – 2012
Nicola Samori – Apoteosi del vago – olieverf op koper – 100 x 100 cm – 2012 (detail)
Nicola Samori – Apoteosi del vago – olieverf op koper – 100 x 100 cm – 2012 (detail)
Rinus Van de Velde – zonder titel -houtskool op papier – 73 x 95 cm – 2010
Robert Mapplethorpe – Lucinda’s hand – foto – 48,3 x 38,7 cm – 1985
Ronald Ophuis – Latrine, Poland 1944 – olieverf op doek – 340 x 480 cm – 2001
Ronald Ophuis – Latrine, Poland 1944 – olieverf op doek – 340 x 480 cm – 2001
Ronald Ophuis – Latrine, Poland 1944 – olieverf op doek – 340 x 480 cm – 2001 (detail)
Ronald Ophuis – Latrine, Poland 1944 – olieverf op doek – 340 x 480 cm – 2001 (detail)
Sandy Skoglund – Walking on eggshells – foto – 121 x 153 cm – 1997
Tony Bevan – Blue Messerschmidt – acryl op doek – 74 x 82 cm – 2009
Wim Delvoye – Lick II – C-print – 125 x 100 cm – 2000
Yevgeni Fiks – Portrait of Sheltreese McCoy – Communist Party USA ; Portrait of Jarvis Tyner – Communist Party USA – olieverf op doek – 2007
The post Museum Dr. Guislain – In alle staten appeared first on verfhuid.